column ivka orbon

Voor de vele urgente vraagstukken op de provinciale tafel zijn geen eenvoudige oplossingen. Dat maakt de provinciale verkiezingen en de formatie extra spannend. Want ook van de nieuwe bestuurders mag worden verwacht dat ze deze complexiteit hanteerbaar maken, het beest in de bek kijken én stappen zetten.

In ons advies ‘Visie, lef en partnerschap’ ligt de oproep besloten om de vernieuwing en veranderingen vanuit de Brabantse kracht vorm te geven. We hebben daarbij wel de nodige zorgen met het oog op de toekomstbestendigheid van besturen in Brabant. We zien risico’s in een groeiende zwakke basis bij gemeenten, met de structurele personeelstekorten én de veranderingen die nieuwe eisen stellen en om andere competenties vragen. We signaleren ook dat de Brabantse samenwerking én uitvoeringskracht effectiever moet. Hier liggen stevige uitdagingen, juist ook voor de provincie. Om mét gemeenten het gesprek aan te gaan over wat de minimale basis op orde is en wat daartoe nodig is, of dat nu gedeelde personele inzet is, taakdifferentiatie tussen gemeenten, samenwerken of, in the end, samengaan. Daarbij houden we de provincie ook een spiegel voor. De samenwerking en het partnerschap in de regio moeten ook door de provincie steviger worden ingevuld. De gebiedsgerichte aanpakken kan de provincie alleen mét partijen verder brengen. Sectorale beleidskaders en de tekentafel gaan daarbij niet de oplossingen brengen. Om snelheid te kunnen maken in de uitvoering moeten niet alleen de landelijke kaders helderheid geven, maar moeten uitvoerders aan de slag met kennis van het gebied en ondernemerschap én mandaat en ruimte om te kunnen handelen. Dit vraagt ook om focus van beleid naar uitvoering, bestuurlijk en ambtelijk.

Als BrabantAdvies zijn we er niet alleen om te signaleren, maak ook om handreikingen te bieden. Zo werken we aan een Kompas voor ‘Bodem en Water sturend: wat betekent zo’n ‘sturend  principe’ eigenlijk voor de opgaven in de leefomgeving en de ruimtelijke ontwikkeling en hoe kunnen partijen dit ook daadwerkelijk toepassen? Dat vraagt letterlijk om het omkeren van Brabant: inzoomen op onze ondergrond, voordat we aan de slag gaan met het inplannen van uitleglocaties voor woningen of bedrijven. Om te voorkomen dat we de risico’s van natte voeten of een levenloze bodem neerleggen bij onze latere generaties. Maar ook om de kansen te benutten die een andere benadering juist biedt, voor de landbouw of voor recreatie. Ook dat is toekomstbestendig besturen! 

Ivka Orbon, directeur BrabantAdvies

iorbon@brabantadvies.com

Deze column is geschreven als inleiding op onze nieuwsbrief maart 2023.