De provincie Noord-Brabant en BrabantAdvies nodigen je namens het Brabants Kennisnetwerk Zoönosen van harte uit om samen met andere professionals aan de slag te gaan met het thema zoönosen. Uitgaande van het rapport ‘Zoönosen in het vizier’ verkennen we wat er speelt in Brabant en wat ons te doen staat als het om zoönoserisico’s gaat, aanvullend aan de landelijke aanpak. Samen werken we toe naar een Brabantse Actieagenda Zoönosen.
De thematafels
Zoönosebewustzijn onder burgers
Intensief contact met dieren kan een keerzijde hebben. Onze afweer kan het immers laten afweten wanneer we in contact komen met een hoge kiemdruk van pathogenen of met niet-inheemse ziektekiemen. Mensen zijn zich echter vaak niet bewust van de risico’s die kleven aan nauw contact met huisdieren (samen slapen, likken in het gezicht, bijt- en krabwonden), het voeren van rauw vlees, het importeren van pups en ‘rescue dogs’, en het houden van exoten. Ook kinderopvang, dagbesteding of recreatie op agrarische bedrijven, ‘modderdagen’ voor peuters en mudruns, en internationale reizen brengen mogelijk zoönoserisico’s met zich mee. Het bevorderen van alertheid t.a.v. zoönoserisico’s die verbandhouden met gedrag of leefstijl kan bijdragen aan preventie en vroegtijdige signalering. Wat is er nodig om de zoönosegeletterdheid onder burgers en andere relevante partijen te vergroten?
Huisartsen als schakel
Huisartsenpraktijken vormen een belangrijke schakel in de keten van zoönosebesmetting tot opsporing en bestrijding: zij kunnen hun patiënten bewustmaken van zoönoserisico’s die samenhangen met hun leefstijl of beroep, vaccinatie van risicogroepen stimuleren, zorgdragen voor surveillance onder mensen die beroepshalve of via vrijwilligerswerk met zoönosen in aanraking komen, zoönosebesmettingen vroegtijdig signaleren en diagnosticeren, en een rol spelen in erkenning en nazorg in de nasleep van een besmetting. Herkennen huisartsen en assistenten de signalen en weten zij hoe te handelen? Hoe brengen we hen optimaal in positie om invulling te geven aan hun rol in o.a. preventie en ‘early warning’?
Veterinaire surveillance
Ziektesignalen bij dieren worden standaard in Nederland gemonitord. Plotselinge toename van ziektegevallen of onbekende ziektebeelden worden snel in beeld gebracht. Het uitwisselen van informatie over potentiële bronnen van ziekteverwekkers met de humane gezondheidszorg is van groot belang om snel een mogelijke uitbraak van een potentiële zoönose te detecteren en daarmee snel te kunnen ingrijpen. Hoe kunnen we de informatie-uitwisseling, afstemming en samenwerking tussen de diergeneeskunde en de eerste- en tweedelijns gezondheidszorg in Brabant nog verder versterken om vroegdetectie van zoönotische besmettingen bij dieren, vectoren en mensen te bevorderen?
Transities in stedelijk en landelijk gebied
Verstedelijking, herinrichting van het landelijk gebied, natuurherstel, de landbouwtransitie en klimaatadaptatie staan hoog op de Brabantse beleidsagenda. Al deze opgaven brengen keuzes omtrent ruimtelijke inrichting met zich mee, waarbij zoönoserisico’s meegewogen zouden moeten worden. Welke contouren rond pluimveebedrijven zijn bijvoorbeeld nodig bij uitbreiding van natte natuur? Is er fauna- en wildbeheer nodig in natuurgebieden? Welke instrumenten en handreikingen zijn nodig zodat ruimtelijke planners zoönoserisico’s bij de inrichting van het landelijk gebied goed af kunnen wegen?
Een veilige groene en waterrijke leefomgeving
Groen en water zijn belangrijke aspecten bij het ontwerpen en inrichten van de gezonde leefomgeving. Denk aan positieve gezondheidseffecten zoals het stimuleren van bewegen, het bevorderen van de sociale en motorische ontwikkeling bij kinderen en het bieden van ontmoetingsplekken. Bovendien bieden groen en water(berging) oplossingen voor hittestress en wateroverlast en mogelijkheden voor het vergroten van de biodiversiteit. Tegelijkertijd betekent meer groen en water ook meer habitats voor dieren (bijv. knaagdieren, vogels, muggen en teken) in de woonomgeving en daardoor mogelijk een hoger risico op zoönosen. Bij meer (contact met) water van microbiologisch slechte kwaliteit neemt tevens het risico op gezondheidsklachten toe. Hoe creëren gemeenten, waterschappen en andere betrokken partners een gezonde én veilige groene en waterrijke leefomgeving?
Is natuurinclusieve landbouw de toekomst?
Er ontstaan verschillende nieuwe manieren van landbouw bedrijven, waarvoor nog geen kwaliteits- en monitoringsysteem is ingericht. We brengen tijdens deze sessie mogelijke risico’s van natuurinclusieve landbouw in beeld, verkennen uiteenlopende perspectieven, en zoeken naar oplossingsrichtingen voor zoönoserisico’s. We gebruiken in deze sessie design thinking waarmee we zoönoserisico’s binnen de natuurinclusieve, extensieve en circulaire landbouw inzichtelijk maken. Vanuit empathie voor alle betrokkenen tot creatieve en concrete oplossingen komen, dat is kort samengevat wat ‘design thinking’ inhoudt.
Brabants zoönosebeleid
De provincie speelt op verschillende manieren een rol in de preventie en bestrijding van zoönosen. Het reguleren van de dichtheid van veehouderijen en het aantal aanwezige dieren is bijvoorbeeld van belang voor het terugdringen van zoönoserisico’s. T.b.v. pandemische paraatheid is de provincie betrokken bij oefeningen en het opstellen van draaiboeken voor diverse soorten uitbraken. Ook in kennisdeling, risicocommunicatie en crisisbeheersing is een taak weggelegd voor de provincie. Hoe kan de provincie deze rollen optimaal invullen? En hoe om te gaan met soms conflicterende belangen die rond dit onderwerp spelen?
programma
| 13.30 uur | Inloop |
| 14.00 uur | Welkomstwoord met de nieuwe Gedeputeerde |
| 14.10 uur | One Health: een brede visie voor de aanpak van zoönoserisico’s, door prof.dr.ir. Lidwien Smit (Universiteit Utrecht) |
| 14.40 uur | Op weg naar een Brabantse Actieagenda Zoönosen. |
| 14.50 uur | Pauze |
| 15.00 uur | Thematafels: Als expert aan de slag met ambities en acties. |
| 16.25 uur | Samen geven we concreet vorm aan de Brabantse Actieagenda Zoönosen. |
| 16.55 uur | Afsluiting |
| 17.00 uur | Borrel |
Vragen over de bijeenkomst? Neem contact op met Kirsten Baken, secretaris BKZ of Kees Stijne, Strateeg Landbouw, Gezondheid & Milieu Provincie Noord-Brabant
Delen:
