Van Pact naar Impact. Reflectie op het provinciale gezondheidsbeleid

Gezondheid kreeg in Noord-Brabant in 2021 voor het eerst een eigen horizontaal Beleidskader, gevolgd door de Uitvoeringsagenda Gezondheid 2022-2023. Hiermee zette de provincie Noord-Brabant een belangrijke stap richting het expliciteren, bundelen en versterken van de inzet op positieve gezondheid.

Startpunt
De Provinciale Raad Gezondheid (PRG) publiceerde in aanloop naar het Beleidskader het advies ‘Een gezond Brabant voor iedereen’. De oplevering van dat advies vormde wat de PRG betreft geen eindpunt, maar een startpunt voor verdere uitwerking, dialoog en advisering. Ze geeft daar nu op verzoek van de provincie invulling aan met een reflectie op de uitvoering van het Brabantse gezondheidsbeleid.

Trendbreuk
De PRG maakt in dit advies inzichtelijk dat de inzet op gezondheid onverminderd noodzakelijk is. De gezondheid van Brabanders neemt eerder af dan toe. De ambitieuze provinciale ambitie van ‘Drie gezonde levensjaren erbij voor iedere Brabander in 2030’ komt daarmee nog niet in zicht: een trendbreuk is dringend noodzakelijk. Urgente gezondheidsknelpunten en het grote belang van positieve gezondheid voor het waarborgen van brede welvaart rechtvaardigen een meer nadrukkelijke inzet op een gezonde leefomgeving, de transitie van zorg naar gezondheid en monitoring. Daarbij zijn een minder vrijblijvend gezondheidsbeleid, een goed doordachte ‘Health in All Policies’-aanpak en nauwere aansluiting bij de uitvoeringspraktijk nodig om de uitvoeringskracht en impact van de provincie te vergroten.

Wegingsfactor
De gedeputeerde is blij met dit advies van de Provinciale Raad Gezondheid. Ze onderschrijft de noodzaak om, samen met de PRG en andere partners, stappen te zetten om deze bestuursperiode een gezondere leefomgeving te realiseren en bij te dragen aan het aanpakken van gezondheidsverschillen en de druk op de zorg. Ze steekt daarbij ook hand in eigen boezem. ‘Dat is precies wat we moeten doen als provincie, impact maken op gezondheid. Dat betekent ook kritisch naar onszelf kijken. Welke besluiten nemen wij waarin we gezondheid moeten meewegen.’

De PRG adviseert:

Organiseer een gestructureerde en doeltreffende provinciale aanpak:
• Stuur op specifiekere doelstellingen met resultaatverplichtingen.
• Waarborg langdurige beleidsinzet.
• Differentieer de inzet o.b.v. lokale of regionale problematiek.

‘Health in All Policies’ vraagt om extra stappen:
• Positioneer provinciale gezondheidsdoelstellingen als centraal uitgangspunt waarop beleidskaders en uitvoeringsprogramma’s maximaal moeten aansluiten.
• Zorg dat het gezondheidsbelang top of mind is bij provinciale besluiten.

Vul de samenwerking met partijen structureel in:
• Ontwikkel samen met relevante partijen een uitvoeringsstrategie, gebruikmakend van gebieds- en praktijkkennis van uitvoerende partijen. Versterk daarmee de strategische rol en uitvoering van relevante partijen.
• Betrek het Brabants kennispotentieel.

Gezondheidswinst via realisatie van een (steeds) gezonde(re) leefomgeving:
• Verbeter de milieukwaliteit door adequate invulling van vergunningverlening, toezicht en handhaving en beter samenspel met de uitvoeringspraktijk.
• Werk proactief aan ‘steeds beter’. Denk aan striktere streefwaarden voor luchtkwaliteit, regionaal maatwerk en ruimte voor innovatieve partijen.
• Stimuleer gemeenten om de inrichting van een gezonde leefomgeving concreet te maken.
• Creëer via de inzet op een gezonde leefomgeving draagvlak voor transities.

Van zorg naar gezondheid: inzet op collectieve preventie en transitie van het zorgsysteem:
• Acteer als partner in het regionale speelveld.
• Stel een collectieve (sub)regionale aanpak voor hotspots op met benutting van praktijk- en gebiedskennis.
• Zet in op geschikte woonvormen voor alle leeftijdsgroepen, stimuleer participatie van ouderen en faciliteer informele zorg.
• Zet via missiegedreven innovatiebeleid ook in op technologische en sociale innovaties. die tot minder zorgkosten en andere zorgvormen leiden.
• Draag bij aan bijstelling van het beeld van vanzelfsprekendheid van toegang tot zorg.

Trendbreuk in zicht? Belang van monitoring, duiding van data en gezamenlijk leren:
• Neem het voortouw in coördinatie van monitoringsstudies en structurering en meta-analyse van data.
• Vul via een ontwikkelagenda samen met partners kennishiaten in.
• Selecteer indicatoren die bijdragen aan gezondheid en werk aan een systematiek om provinciale besluiten te toetsen op hun gezondheidsimpact.

Relevante informatie:

Klik hier voor de samenvatting van het advies.

Bekijk hier de oproep van de voorzitter van de PRG, Sacha Ausems, en een korte reactie van gedeputeerde Saskia Boelema.

 

Delen: