Een wereldse blik op verstedelijking in Brabant
“De stad van de toekomst laat zich niet in beton gieten”
De Young Professionals Brabant (YPB) hebben een eigen perspectief ontwikkeld op het thema verstedelijking. Hoe kijken jongeren wereldwijd én in Brabant aan tegen verstedelijking? Welke kansen en bedreigingen brengt dit met zich mee en wat betekent dat voor de ontwikkelingen in Brabant? Want ook in Brabant is de trend van verstedelijking al decennialang duidelijk en is het belangrijk om antwoord te geven op de vraag hoe we ruimtelijke ontwikkelingen in Brabant toekomstbestendig kunnen vormgeven.
De Coronapandemie laat zien dat de hele wereld verbonden is. Iets wat in Brabant gebeurt heeft invloed op de rest van de wereld en andersom. Daarom is het nodig om grenzen letterlijk en figuurlijk te verleggen en met een wereldse blik huidige en toekomstige uitdagingen te verkennen. Deze wereldse blik hebben de YPB op interactieve wijze tot stand gebracht door kennissessies en interviews met jongeren, experts en ondernemers in het buitenland én in Brabant. Centraal hierbij stonden een gezonde leefomgeving, duurzaam voedselsysteem en kwaliteit van wonen. Met de opgedane inzichten en aanbevelingen voeden de YPB de vele beleidsadviezen op dit relevante thema.
Dit zeggen jongeren over de hele wereld
Eén van de Young Professionals, Alice Korsch, interviewde op haar wereldreis jongeren en ondernemers om een wereldse blik te werpen op de internationale trend van verstedelijking en maakte hiervan vier video’s. Deze video’s zijn gebruikt als input en inspiratie voor de bijeenkomst die de YPB organiseerde met jongeren en professionals uit Brabant tijdens de Dutch Design Week 2019.
Video1. Introductie
Video 2. Voor- en nadelen
Video 3. Kansen en bedreigingen
Video 4. Aanbevelingen
Inzichten en aanbevelingen
De YPB delen hieronder hun belangrijkste inzichten en aanbevelingen om in Brabant in te spelen op verstedelijking aan de hand van drie thema’s: gezonde leefomgeving, duurzaam voedselsysteem en kwaliteit van wonen.
Gezonde leefomgeving
Op plekken met een toenemende verstedelijking worden lage en middeninkomens in het binnenstedelijk gebied steeds vaker weggedrongen of samengedrukt door de komst van hoogopgeleide kenniswerkers. In het buitenstedelijk gebied gebeurt ditzelfde door vermogende ouderen. Draag zorg voor gelijke kansen en een gezonde mix van verschillende groepen in de stad en op het platteland.
Andrea, Italië: There’s going to be more demand for less amount of space and the people will compete for it.
Gezonde verstedelijking vindt plaats wanneer er een omgeving gecreëerd wordt die verleidt tot een gezonde leefstijl en die bijdraagt aan de mentale en fysieke gezondheid van de mens. Maak gebruik van slimme planningsstrategieën die alle elementen van gezondheid meewegen. Zie ook het advies: ‘Een gezond Brabant voor iedereen’.
Andrea, Italië: The only way to be healthy in a city, is to start to create different cities.
Woningnood, bedrijfsactiviteiten en infrastructuur gaan vaak nog boven groen. Maak gebruik van nieuwe technieken voor vergroening van de stad en geef natuur en biodiversiteit meer ruimte. Combineer groen met functies als wonen, werken en leren.
Danilo, Brazilië: It’s just incredible how being in nature, observing nature, makes you aware of everything else that before you were just taking for granted.
Het aantal eenpersoonshuishoudens neemt in de toekomst verder toe. Daarbij groeit ook de eenzaamheid onder ouderen, kansarmen en ook jongeren. Nieuwe deelconcepten voor mobiliteit, maar ook voor voorzieningen en wonen (bijv. woongroepen) kunnen zowel op het platteland als in de stad kansen bieden om fysieke ontmoeting en sociale cohesie te stimuleren. Zorg ook voor meer ontmoeting tussen verschillende groepen.
Julie, Argentinië: Instead of creating relations or networks, you don’t even say “hi” to your neighbour.
Voor een gezonde verstedelijking is het belangrijk om de samenwerking te stimuleren onder initiatiefnemers en inwoners die hun omgeving willen verbeteren. Geef ruimte aan nieuwe bewonersinitiatieven, geef goede voorbeelden een podium en ondersteun bij opschaling.
Buburam, Nepal: If the city doesn’t maintain the living standards of humans, there will be various problems and crimes can increase.
Duurzaam voedselsysteem
Alhoewel bewustwording rondom gezonde voeding onder consumenten toeneemt, weten we weinig over hoe en waar ons voedsel geproduceerd wordt. De ruimtelijke inrichting van de stad kan bijdragen aan actieve voedseleducatie. Drukke binnensteden bieden mogelijkheden voor stadslandbouw, in woonwijken is ruimte voor gedeelde (moes)tuinconcepten of creëer openbaar groen met een smaakje. Ook zijn de volkstuinen weer in opmars, vooral bij (jonge) gezinnen uit de stad en gezinnen met een niet-Nederlandse achtergrond, maar deze worden soms verdrongen door stijgende grondprijzen en de concurrentie met wonen. Behoud ruimte voor voedsel(educatie) in en dichtbij de stad en combineer het met ruimtelijke opgaven voor klimaat, milieu of biodiversiteit.
Andrea, Italië: People don’t really know what’s in season anymore. It means that you don’t know if it’s possible to produce your vegetable there, in that moment. That’s pretty alienating.
In stedelijke gebieden komen veel voedsel- en reststromen samen. Dit biedt veel kansen om ketens te verkorten en meer circulair in te richten. Stimuleer ondernemers die hier met sociale en technologische innovatie actief aan bijdragen. Een goed voorbeeld hiervan is De Verspillingsfabriek of de verspillingsapp Too Good to Go. Maak plaats voor deze initiatieven, help bij opschalen en geef hen een voorbeeldfunctie.
Charlotte, Schotland: It’s really important to relearn how nature works, to observe nature, to copy nature and live in a more harmonious way.
Initiatieven om bewustzijn rondom voeding en voedselproductie bij stedelingen te vergroten zijn belangrijk, maar lang niet altijd economisch rendabel. Vernieuwende concepten met een hoog gadget-gehalte zoals de Floating Farm in Rotterdam, vergen forse investeringen, uitzonderingen in wet- en regelgeving en zijn vaak erg kleinschalig in productie. Belangrijk is om zorg te dragen voor een goede balans tussen investeringen in de stad en daarbuiten. Stimuleer daarbij gezamenlijke initiatieven tussen stedelijke en plattelandsgemeenten.
Pradeep, Nepal: Nowadays some people are trying to grow food in the balcony or in small pots. Of course that’s good, but it’s not enough.
Door de grote aantrekkingskracht van de stad krijgen plattelandsgemeenten te maken met leegloop en vergrijzing. Voor de toekomst van onze landbouwsector is het belangrijk om toekomstperspectief voor jongeren op het platteland te behouden. Roep op tot samenwerking tussen stedelijke en plattelandsgemeenten om te zorgen dat nieuwe generaties die nodig zijn om het voedsellandschap in Brabant duurzaam vorm te geven genoeg kansen krijgen om zich hier te ontplooien en stimuleer dit.
Erik, Engeland: If they are ambitious in any way, if they have a dream they want to follow, young people often have no choice but to leave their village.
Kwaliteit van wonen
Expats en migranten worden de komende jaren een steeds belangrijkere groep in de groei van steden. De kans bestaat dat hun wensen en behoeften onderbelicht blijven. Probeer deze minder georganiseerde groepen direct te betrekken bij de ontwikkeling van de stad. Een communitygerichte aanpak met een gekozen vertegenwoordiger per ± 70 – 150 huishoudens biedt mogelijkheden voor meer bewonersparticipatie en een groter draagvlak.
Pradeep, Nepal: While I was in Europe I experienced that they don’t have what we have here, like the community power.
Bouw voor verandering, aanpassing of verplaatsing en denk bij nieuwbouw na over de circulariteit en veranderende omgevingsfactoren door klimaatverandering. Stimuleer onderzoek hiernaar. Bijvoorbeeld op het gebied van bouwen met natuurlijke of herbruikbare materialen, combinaties met slimme waterbergingsmogelijkheden, energiebesparing of het gebruik van duurzame energiebronnen.
Pradeep, Nepal: There is no sustainability if you don’t focus on using your own local resources.
Het managen van krimp in de randgebieden is net zo belangrijk als het managen van de verstedelijking zelf. Belangrijk is om bij de ontwikkeling van toekomstig economisch beleid randgemeenten mee te wegen en waar mogelijk mee te laten liften op het succes van de steden. Hiervoor is het belangrijk dat het onderwijsaanbod en werkaanbod goed op elkaar zijn afgestemd.
Julie, Argentinië: It’s important to have interaction between cities and countryside and to try to cooperate and create big networks, so we can share our benefits.
Verhoog hiermee de aantrekkingskracht van gemeenten dichtbij de stad en investeer in betere en betaalbare openbaarvervoerverbindingen tussen de randgemeenten en de stad. Laat zo meer randgemeenten aanhaken op het succes van de stad, bespaar CO2 en ontlast de spits.
Andrea, Italië: Having more services will create the possibility for everyone to live in the countryside.
Next step
Young Professionals Brabant (YPB) leggen met ‘Een wereldse blik op verstedelijking in Brabant’ kansen bloot op het gebied van een gezonde leefomgeving, een duurzaam voedselsysteem en de kwaliteit van wonen. Deze kansen kunnen worden benut bij het inspelen op verstedelijking in Brabant. Ze laten hiermee zien dat verstedelijking grensoverschrijdend moet worden benaderd en domeinoverstijgend dient te worden opgepakt. Alleen door de verbinding tussen verschillende domeinen te leggen, kunnen de uitdagingen van verstedelijking toekomstgericht worden opgelost en kansen worden benut. De YPB doen hiermee een oproep aan alle Brabantse professionals werkzaam binnen deze domeinen om inspiratie te putten uit de werkwijze, inzichten en opbrengsten van de YPB om de ontwikkeling van de Brabantse verstedelijkingstrategie duurzaam, gezond, circulair en sociaal-inclusief vorm te geven.
De YPB benadrukken het belang om over grenzen heen te blijven kijken bij huidige en toekomstige uitdagingen die invloed hebben op de toekomst van de jongste generaties. De YPB vervolgen hun missie om met een frisse, vernieuwende blik de beleidsadviezen van BrabantAdvies te voeden en de inbreng van jongeren te waarborgen op de thema’s gezondheid (people), omgeving (planet) en economie (profit). Het advies ‘Kansen en belemmeringen’ is hiervan een volgend te verwachten resultaat.
Wil je meer informatie over dit project of over de Young Professionals Brabant, neem contact op via
Delen:
